Jeugd en onderwijs

In de jaarrekening over 2021 werd al gesignaleerd dat het in de praktijk lastig blijkt om het (financieel) rendement van ombuigingsmaatregelen te duiden. Hierbij is aangegeven dat we in de toekomst aan de voorkant beter willen bepalen hoe we maatregelen meetbaar kunnen maken en welke indicatoren we daarvoor willen gebruiken. Deze inzichten zijn onder andere toegepast in het project SGGZ. Bij de start van dit project is langdurig stil gestaan op welke wijze de verschillende deelprojecten bijdragen aan het algemene doel van het project, zijn de doelen geconcretiseerd, is vastgelegd wat we meten, hoe we dit meten en door wie dit wordt gemeten. Tot slot is vastgelegd wanneer en hoe het resultaat wordt opgeleverd. Ook voor de toekenning van de financiële middelen voor de verschillende pilots is met aanbieders uitgebreid gesproken en vastgelegd hoe de monitoring wordt vormgegeven. Hoewel we met dit project grote stappen hebben gezet, hebben we ook ondervonden dat data gestuurd werken zijn grenzen kent. Het daadwerkelijk meten van effecten in het sociaal domein blijft uitdagend. De kennis die we hebben opgedaan in het project SGGZ nemen wij ook in 2023 mee om data gestuurd werken steeds meer handen en voeten te geven.

Belangrijke les uit 2022 is dat externe omstandigheden redelijk plotseling en breed tot problemen kunnen leiden waarbij er bereidheid moet zijn om naar minder gangbare oplossingen te kijken. Een belangrijk voorbeeld hiervan zijn de personeelstekorten die zich in verschillende branches (waaronder zorg, onderwijs en doelgroepenvervoer) voordeden en nog steeds doen. In de zorg is er in de breedte sprake van personeelstekort, in het bijzonder leidde dit in 2022 tot wachtlijsten bij Jeugdbescherming Gelderland en is er nog altijd sprake van forse wachtlijsten in de SGGZ. De acute situatie van personeelstekort in het doelgroepenvervoer leerde ons dat we tot een oplossing kunnen komen via contact met vervoerders, onderwijs, zorginstellingen en de inwoners waarbij we breed alternatieven met elkaar verkennen, bereid zijn om concessies te doen en alternatieven naar een goede uitvoering te vertalen.
Daarnaast ondervonden we dat personeelstekorten niet alleen leiden tot problemen op de plek waar het tekort plaatsvindt, maar ook een gevolg kan hebben voor andere plekken. De personeelstekorten in het leerlingen- en jeugdwetvervoer zorgen er bijvoorbeeld voor dat kinderen niet op tijd op school of dagbesteding aankomen. Dit kan impact hebben op de klas of op de inzet van de jeugdhulp. Dit leerde ons dat de ingezette weg van de integrale blik en benadering belangrijk is om problematiek op een juiste wijze aan te pakken.