Als gevolg van de oorlog in Oekraïne is begin maart 2022 een grote vluchtelingenstroom op gang gekomen in Europa en dus ook naar Nederland. Op grond van de artikelen 2c en 4 uit de Wet verplaatsing bevolking heeft de burgemeester de wettelijke taak om zorg te dragen voor de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne. In de Regeling opvang ontheemden Oekraïne staat nadere regelgeving over de invulling van de wettelijk bij de burgemeester belegde taken. Naar aanleiding hiervan is een kernteam en een actieteam ingesteld. Op basis van de verdeelsleutel binnen de VNOG moet Apeldoorn 736 opvangplekken realiseren en de verwachting is dat per 1 juli 2023 opgeschaald moet worden naar 910 opvangplekken.
Op dit moment zijn 7 locaties ingericht. Er was toentertijd veel onduidelijkheid over de locatie en het aantal op te vangen vluchtelingen. Mede hierdoor zijn de diensten en leveringen per locatie bepaald en geraamd en waar mogelijk vastgelegd in een overeenkomst/ opdrachtbrief. Dit zal tevens de wijze zijn waarop rechtmatigheid bepaald wordt, per locatie. De Europese Commissie ondersteunt deze zienswijze in haar mededeling in 2015 naar aanleiding van de asielcrisis.4 In paragraaf 1.1 stelt zij vast: ‘Een gemeente die verschillende huisvestingsprojecten wil uitvoeren zal over het algemeen de waarde van elk project afzonderlijk berekenen om te besluiten of de drempel wordt bereikt’.
Van iedere locatie is een memo rechtmatigheid inkoop Actieteam Opvang Oekraïense vluchtelingen opgesteld, met daarin een overzicht van ingekochte diensten, werken en leveringen.
Een aantal aanbestedingen onder dwingende spoed worden geformaliseerd middels publicatie. De dwingende spoed is noch het resultaat van handelen van de gemeente Apeldoorn noch tijdig te voorzien geweest.
Het gaat hierbij om diensten waarvan de opdrachtwaarde het drempelbedrag van €750.000 (SAS-diensten, d.w.z. Sociale en Andere Specifieke diensten) wordt overschreden:
- Locatie Deventerstraat (DT), Catering via The Canteen
- Locatie Vissenstraat & Watermanstraat (VW), Catering via The Canteen
- Locatie Casa Bonita (CB), Gebruikersovereenkomst Zorg Groep Apeldoorn Opvang Oekraïne.
De catering locatie DT (The Canteen) zat ook in de deelwaarneming van Team VIC. Voor de deelwaarneming zijn de 2 grootste verplichtingen/ opdrachtwaarden gecontroleerd. Naast de catering DT is dat R&T Security locatie FSG. R&T Security blijft onder het drempelbedrag SAS-diensten.
Eind 2022 is gestart met nieuwe aanbestedingen in het kader van opvang van Oekraïense vluchtelingen conform de vigerende wet- en regelgeving. In 2023 vindt wederom controle plaats op de aanbestedingen m.b.t. de opvang van Oekraïense vluchtelingen.