2. Jeugdigen groeien veilig en gezond op
Kinderen en jongeren kunnen zich pas ontwikkelen als ze gezond en veilig opgroeien. Ouders zijn daar verantwoordelijk voor. We bieden een breed scala aan algemene voorzieningen en jeugdgezondheidszorg voor kinderen, jongeren en hun ouders om te ondersteunen. Wanneer nodig biedt het Centrum voor Jeugd en Gezin toegang tot individuele jeugdhulp (zorg in natura of via een Pgb). We werken systeemgericht, waarbij we kijken naar het gezin maar ook naar informele netwerk en het onderwijs. |
---|
Wat hebben we bereikt in 2022?
Er is in Nederland, en daarmee ook in Apeldoorn, sprake van een tegenstrijdig beeld van onze jeugdigen. Enerzijds beschouwen Nederlandse jeugdigen zich als één van de gelukkigste van Europa. Anderzijds zien wij al jaren dat het aantal jeugdigen in jeugdzorg stijgt en geven jeugdigen aan dat zij kampen met mentale gezondheidsproblemen. Ook in 2022 zagen we dat effect: de kosten van de jeugdzorg in Apeldoorn namen t.o.v. 2021 met zo’n 15% toe. Het aantal jeugdigen met jeugdzorg is verder gegroeid. Ons doel dat in Apeldoorn jeugdigen veilig en gezond kunnen opgroeien. We willen kinderen en jongeren de hulp geven die nodig is om veilig en gezond op te groeien en naar vermogen te participeren in de maatschappij. Hiervoor bieden wij een breed scala aan algemene voorzieningen en jeugdgezondheidszorg aan voor kinderen, jongeren en hun ouders. Wanneer nodig biedt het CJG toegang tot individuele jeugdhulp (zorg in natura of via een Pgb). Maar ons streven is om die hulp, het vangnet, zoveel als mogelijk te voorkomen. Uit de prestaties blijkt dat we daar stappen nemen, o.a. door de inzet van CJG4Kracht. Maar we deden veel meer in 2022. Veel prestaties in het prestatiedashboard staan op groen. Dat betekent dat we ze volgens afspraak hebben uitgevoerd. Hoewel er mooie resultaten zijn bereikt, betekent dit helaas niet dat het doel volledig is gehaald en er geen uitdagingen meer zijn. Net als bij de doelstelling over onderwijs zien we hier een (landelijke) context die de gewenste doelen onder druk zetten. Voor de Jeugdzorg wordt die grote uitdaging al langer en breed herkend. Landelijk wordt gewerkt aan een Hervormingsagenda zodat onze jeugdigen en gezinnen betere en tijdige hulp en ondersteuning kunnen ontvangen wanneer dit nodig is. Dit binnen een financieel houdbaar stelsel. Het samenstellen van die landelijke Hervormingsagenda verloopt moeizaam en duurt langer dan gepland. Ook spelen de gevolgen van Corona nog altijd een rol in de jeugdzorg, onder andere door de toename van mentale problematiek onder jongeren. Verder werden wij in 2022 geconfronteerd met personeelstekorten bij Jeugdbescherming Gelderland waardoor er feitelijk onvoldoende jeugdbeschermers beschikbaar waren voor de uitvoering van de jeugdbeschermingsmaatregelen. En die krapte op de arbeidsmarkt is breder in de Jeugdzorg zichtbaar. En hoewel wij huiselijk geweld eerder en beter in beeld hebben, betekent ook dit helaas niet dat er geen sprake meer is van geweld achter de voordeur. Onderstaande prestaties en bereikte doelen moeten in de bovenstaande context worden gezien. Het gezond en veilig opgroeien begint direct na de geboorte. Binnen de Coalitie Kansrijke Start werken het ziekenhuis, CJG, kraamzorg, huisartsen, verloskundigen en de gemeente samen. Hierbij richt de coalitie zich op de eerste 1.000 dagen van een kind, deze dagen zijn cruciaal voor de ontwikkeling, gezondheid en welzijn gedurende het leven. In 2022 verrichte de Coalitie vooral aanvullende activiteiten met een koppeling naar armoede omdat deze problematiek een steeds grotere impact heeft. Het aantal kinderen dat gebruik maakte van CJG4Kracht is gegroeid van 422 kinderen in 2021 naar 498 kinderen in 2022. Dit betekent dat we wederom meer kinderen en gezinnen hulp en ondersteuning hebben kunnen bieden wat zo toegankelijk en laagdrempelig mogelijk is ingericht en waarmee we inzet van zwaardere jeugdhulp voorkomen. Er zijn in 2022 geen jeugdigen vanuit het CJG, in het vrijwillige kader, gesloten (in JeugdzorgPlus) geplaatst. Dit is het tweede jaar achtereenvolgend dat het CJG geen jeugdigen gesloten heeft geplaatst. Dit heeft niet alleen een financieel effect, JeugdzorgPlus is substantieel duurder dan andere verblijfsvormen, maar bovenal een inhoudelijk effect. We streven ernaar jeugdigen zoveel mogelijk thuis te laten opgroeien of, indien dit niet mogelijk is, op een plek die zo thuis mogelijk is. In 2022 is er onderzoek gedaan naar de toegang tot en regie bij jeugdhulp in Apeldoorn. De conclusies en aanbevelingen naar aanleiding van dit onderzoek betrekken we in 2023 bij de verdere beschouwing op de jeugdzorg. Ouders en jeugdigen weten het CJG steeds meer te vinden. Er is een stijging zichtbaar in het aantal ouders en professionals die het CJG bellen en er is een toename van het aantal vragen die ouders stellen aan het CJG. Veruit de meeste vragen (75%) werden door het CJG opgelost waardoor doorverwijzing naar bijvoorbeeld geïndiceerde jeugdhulp niet nodig was. In maart 2022 startten we met het project SGGZ. Dit project is gericht op verdere transformatie van de jeugdhulp samen met de SGGZ-jeugdhulpaanbieders. Onderdelen zijn onder andere procesregie, transformatiegesprekken en een aantal pilots. Het doel is snellere en beter passende hulpverlening en kostenbeheersing binnen de SGGZ. De eerste reacties van ouders, aanbieders en partners zijn positief. Zoals aangegeven in de inleiding is het aantal jeugdigen in jeugdzorg in 2022 verder toegenomen waarbij o.a. de effecten van Corona als oorzaak worden gezien. Ook kosten stegen. Bij het aantal verwijzingen zien we het aandeel verwijzingen via het CJG groeien. In de voorjaarsnota 2023 en/of de MPB 2024-2026 komen we terug op eventueel aanvullende activiteiten / middelen die nodig zijn om ook in de gewijzigde context de gewenste doelen na te kunnen streven. In 2022 is de werkwijze tussen Moviera en de woningcorporaties verbeterd waardoor vrouwen eerder kunnen uitstromen uit de opvang naar een zelfstandige woning. Hoewel de wachttijd voor een woning nog steeds lang is in verband met krapte op de woningmarkt, heeft de nieuwe werkwijze ertoe geleid dat de wachttijd voor deze vrouwen met 4 tot 6 weken is verkort. |
---|